แย่แล้ว!! เจอนิ่วในถุงน้ำดี ทำไงดี

นิ่วในถุงน้ำดี รักษาอย่างไร ต้องผ่าตัดไหม?

โดยปกติเมื่ออายุมากขึ้น เราก็มีโอกาสพบนิ่วในถุงน้ำดีได้อยู่แล้วครับ ดังนั้นหากตัวนิ่วเองไม่ได้ก่อให้เกิดปัญหาก็ไม่จำเป็นต้องผ่าครับ สังเกตอาการไปก่อนได้ เฉกเช่นเดียงกับการที่ท่านมีไฝที่แขน เราก็ไม่ได้จำเป็นที่จะต้องไปไล่ตัดเสมอไป เราจะผ่าตัดเมื่อมีข้อบ่งชี้เท่านั้น

ข้อบ่งชี้ในการผ่าตัดถุงน้ำดีมีอะไรบ้าง สรุปแบบสั้นๆ ง่ายๆ ตามนี้เลยครับ

1.  ปวดท้องจากนิ่วในถุงน้ำดี (symptomatic gallstone) หากไม่ผ่าก็จะปวดท้องเรื้อรังไม่หาย ซึ่งตรงนี้ต้องแยกกับอาการปวดจากโรคกระเพาะให้ดี

2.  มีภาวะแทรกซ้อนที่เกิดจากนิ่วในถุงน้ำดี เช่น ถุงน้ำดีอักเสบ ตับอ่อนอักเสบ และ นิ่วในท่อน้ำดี

หาไม่ผ่า มีโอกาสที่จะเกิดภาวะแทรกซ้อนซ้ำสูง

3.  ไม่มีอาการ แต่ผ่าเพื่อกันไว้ก่อน (prophylactic cholecystectomy) โดยทั่วไปจะทำเมื่อมีปัจจัยเสี่ยงต่อมะเร็งถุงน้ำดี เช่น

-        นิ่วในถุงน้ำดีขนาด >2 ซม.

-        พบติ่งเนื้อในถุงน้ำดี ขนาด >1ซม.

-        มีแคลเซียมเกาะรอบผนังของถุงน้ำดี(porcelain gallbladder)

อย่างไรก็ตาม ในหนังสือก็อาจกล่าวถึง เหตุผลอื่นๆที่จำเป็นต้องผ่าตัดถุงน้ำดี เช่น อายุน้อย. ต้องกินยากดภูมิคุ้มกัน หรือ ต้องไปในที่ที่ไม่สามารถเข้าถึงบริการทางการแพทย์ได้ ฯลฯ ตรงนี้แพทย์ที่ให้การรักษาอาจต้องชี้แจงถึงประโยชน์ที่จะได้ กับความเสี่ยงที่อาจจะเกิดขึ้นแก่ผู้ป่วยเป็นรายๆไป

ความเสี่ยงของการผ่าตัดถุงน้ำดี

ในปัจจุบันจะมีการผ่าตัดถุงน้ำดี สามารถทำได้โดยการผ่าตัดผ่านกล้องซึ่งฟื้นตัวเร็ว แต่การผ่าตัดก็มีความเสี่ยง มีโอกาสผิดพลาดไปโดนอวัยวะข้างเคียงได้ โดยเฉพาะท่อน้ำดีใหญ่ แม้โอกาสเกิดภาวะดังกล่าวจะไม่ถึง 1% หากไปโดนเข้าระหว่างผ่าตัด จะทำให้เกิดภาวะแทรกซ้อนที่รุนแรงมาก

สุดท้ายนี้ขอสรุปแบบสั้นๆง่ายๆว่า ถ้าท่านเจอนิ่วในถุงน้ำดี แต่ไม่มีอาการ ไม่มีข้อบ่งชี้ในการผ่าตัดใดๆ ก็ทำใจให้สบายครับ นิ่วที่ไม่ก่อให้เกิดปัญหา เพียงแค่สังเกตอาการก็เพียงพอ อาจจะตรวจultrasoundซ้ำเป็นระยะ ตามคำแนะนำของแพทย์ครับ